ސުވާލު:
ނަމާދުގައި އިންނަ އިރު ނުބައި ޚިޔާލު ތައް އައުމުން ހަދާނީ ކިހިނެތްތޯ؟
ޑރ. މުޙައްމަދު އިޔާޒް ޢަބްދުލް ލަތީފް ގެ ޖަވާބު:
الحمد لله، والصلاة والسلام على نبينا محمد وعلى آله وصحبه وسلم وبعد:
ވަސްވާހަކީ ޝައިޠާނާ އިންސާނާގެ މައްޗަށް ބާރުގަދަވެގަތުމުގެ ސަބަބުން އުފެދޭ ބައްޔެކެވެ. ނުވަތަ ހަވާނަފުސަށް (ހިތްއެދޭހާ ކަންތަކަށް) މީހާގެ ހިތް ލެބުމުންދިމާވާ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން މިކަމުން ސަލާމަތްވުމަށް ހަދަންއޮތް އެންމެބާރުގަދަ ބޭހަކީ ތިމާގެ އީމާންކަންވަރުގަދަ ކުރުމެވެ. މާތް ﷲގެ ޛިކުރުކުރުން ގިނަކޮށް، ހެޔޮކަންތައް ގިނަކޮށް، ކުރެވިފައިވާ ފާފަތަކަށް ތައުބާވާންވީއެވެ. އަދި މިފަދަ ނޭދެވޭކަންތައްތަކުން ސަލާމަތް ކޮށްދެއްވުމަށްއެދި ގިނަގިނައިން މާތްﷲގެ ހަޟުރަތުގައި ދުޢާ ދަންނަވަންވީއެވެ. އެކަލާނގެއީ އަޅުތަކުންގެ ދުޢާ އައްސަވާވޮޑިގެންވާ، ދުޢާ އިޖާބަކުރައްވަވާ އިލާހެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަހީކުރައްވާފައިވެއެވެ. ( أَمَنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ) النمل/62 މާނައީ: “ނުވަތަ ދަތި އުދަނގޫ ހާލު ޖެހިފައިވާމީހާ ދުޢާކުރާހިނދު އެމީހާގެދުޢާ އިޖާބަކުރައްވާ އަދި އެދަތި އުނދަގޫހާލުގެ ނުބައިކަން ކަޝްފުކުރައްވާ އަދި ކަލޭމެންނަކީ ދުނިޔޭގެވެރިކަމާއި އިމާމަތުވާރުތަވާ މިލްކެއްގެގޮތުގައި ލިބެނިވި ބައެއްކަމުގައި ލެއްވި ރަސްކަލާނގެ ރަސްކަންފުޅުހެއްޔެވެ؟” އެހެންކަމުން ވަސްވާސްގެ އުދަގޫ ތަހައްމަލުކުރަންޖެހިފައިވާމީހާ ހެނދުނާއި ހަވީރުގެ ދުޢާތައް ބަރާބަރަށްކިޔައި، ނިދަންއޮށޯތުމުގެ ކުރިން ކިޔަންޖެހޭ ދުޢާތައްކިޔައި، އަދި ކެއުމާއި ބުއިމުގެ ކުރިންނާއި ފަހުންކިޔަންޖެހޭ ދުޢާތަކަށްފަރުވާތެރިވެ ރައްކާތެރިވުން މުހިއްމުކަންބޮޑެވެ. މިކަންތައްތަކަށް އަހައްމިއްޔަތުކަން ދެވިއްޖެނަމަ އިންޝާ ﷲ ޝައިޠާނީ ވަސްވާސްތަކުން ސަލާމަތްވެވޭނެއެވެ.
ވަސްވާސްތަކުން ދުރުހެލި ވުމަށްޓަކައި ކުރެވިދާނެ އަނެއްކަމަކީ އެފަދަ ކަންތަކާއި ދެކޮޅަށް ތިމާގެ ނަފުސު ވަރުގަދަ ކުރުމެވެ. އެބަހީ އެފަދަޚިޔާލާއި ފިކުރުތައް ސިކުނޑިއަށް އައިކަމުގައިވީ ނަމަވެސް އެކަމަށް ވިސްނުން ނުބަހައްޓާ އެހެންކަމަކާއި މެދު މީހާގެ ޚިޔާލު ގެންގުޅުމެވެ.
އެއްދުވަހަކު އަސްޙާބު ބޭކަލަކު ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަގެ އަރިހައްވަޑައިގެން ނަމާދުގައު ހުންނައިރު ވަސްވާސްވަންނަ ކަމުގެ ޝަކުވާ ކުރެއްވިއެވެ. އެހިނދު ކީރިތި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހިވަސައްލަމަ ހަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. “އެއީ “خَنْزَبٌ“ އޭ ކިޔުނު ޝައިޠާނެއްގެ ވަސްވާހާއި އުދަނގޫތަކެވެ. މިފަދަކަމެއް ކުރިމަތިވެއްޖެނަމަ އަޢޫޛުކިޔައި ވާތްފަރާތައް ތިންފަހަރު ފުމެލާށެވެ. ” އަދިހަމަ އެހެންމެ މިފަދަ ކަންކަމުން ދުރުވުމަށްޓަކައި ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ދެއްކެވިމަގުން ހިނގުމާއި އެކަލޭގެފާނު އެންގެވި ގޮތަށް ނަމާދުގެ އަޅުކަން އަދާކުރުމަށް ސަމާލުވާން ވާނެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ ފިރިހެން ބޭފުޅުން ޖަމާޢްތަށް މިސްކިތަށް ހާޒިރުވުމާއި ސަފުތައް ތަރުތީބުކުރުމުގައި އިސްކަން ދިނުމަކީވެސް ޝައިޠާނާގެ އުނދަގުތަކުން ދުރުކޮށްދޭނެ ކަމެކެވެ. والله أعلم
ލިޔުންތެރިޔާގެ ފުރަމަލަ
- މުހިންމު ބޭނުންތެރި ލިޔުންތައް އެކިއެކި ވަޞީލަތް ތަކުން ނަގައިގެން، ލިޔުމުގެ އަސްލު މުސައްނިފް ލިޔުއްވި ލިޔުމެއްކަން އެނގޭ ގޮތަށް 'ރަން ގަލަން' ޕޯސްޓް ކުރާނެ އެވެ.
މި ލިޔުންތެރިޔާގެ ބައެއް އެހެން ލިޔުންތައް
- 11 ފެބްރުއަރީ 2024ރިޕޯޓްއައިބައިފިލި : ދިވެހިބަހުން ގެއްލެމުންދާ އަގުބޮޑު މުދަލެއް
- 31 ޖެނުއަރީ 2024އަދަބިއްޔާތުފަޚުރުވެރި ދިވެހިބަސް
- 3 ނޮވެމްބަރ 2023އަދަބިއްޔާތުދިވެހިން ކުރާނެ ކުށްވެރި
- 31 އޮކްޓޯބަރ 2023ހާދިސާދިރާސާ ނަޒަރަކުން ތިނެއް ނޮވެމްބަރުގެ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާ