ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމަ 1914
ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމައިގައި ތުރުކީއިން ވަނީ ޖަރުމަނާއި ގުޅިފައެވެ. އިދިކޮޅުގައި އިނގިރޭސިންނާއި ފުރާންސް އޮތެވެ. ކަން މިހެން އޮތުމާއިއެކު، ފަލަސްތީނުގެ ވެރިކަން އޮތީ މި ހަނގުރާމައިން ކާމިޔާބު ލިބޭ ބައެއްގެ އަތުގައެވެ. އިނގިރޭސިން އަދި ފަރެންސޭސިން ވެސް ފަލަސްތީނާއި ސީރިޔާގެ ބިންތަކަށް ދިޔައީ ކަޅި އަޅަމުންނެވެ. އަދި ޒަޔަނިސްޓުން ވެސް ދިޔައީ އެ ދަނޑިވަޅުގައި ފަލަސްތީނު ހޯދުމަށް އިނގިރޭސިންގެ ކިބައިން އެދެމުންނެވެ.
މެދު އިރުމަތީގެ ބޮޑު ސަރަހައްދެއް އުޘްމާނީ ޚިލާފަަތުގެ ބާރުގެ ދަށުގައި އޮތުމާއިއެކު ފަލަސްތީނު އަތުލުމަށް އުނދަގޫވާނެކަން އިނގިރޭސިންނަށް ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. އެހެންކަމުން އަރަބިންގެ އެއްބައިވަންތަކަން ނިގުޅައިގަނެ ބައިބައި ކޮށްލުމަށްޓަކައި 1915 ވަނަ އަހަރު “ޓީ އީ ލައުރެންސް” ނަމަކަށް ކިޔުނު އިނގިރޭސި އޮފިސަރެއް އަރަބިންގެ ތެެރެއަށް ފޮނުވިއެވެ. މީނާގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް މަޤުސަދަކީ މެދު އިރުމައްޗަށް މިނިވަންކަން ހޯދައިދިނުމަށް ބުނެ އުޘްމާނީ ޚިލާފަތާއި ދެކޮޅަށް އަރަބިން ނެރުމެވެ. އުޘްމާނީ ޚިލާފަތާއި ދެކޮޅަށް އަރަބި ޤަބީލާތަައް ނިކުމެއްޖެނަމަ މެދުއިރުމަތީގައި މިނިވަން ދައުލަތްތަކެއް އުފެއްދުމަށް އިނގިރޭސިން ވައުދުވިއެވެ.
ހަނގުރާމައިގެ މި ދަނޑިވަޅުގައި ޔޫރަޕުގެ ޒަޔަނިސްޓުންނާއި އިނގިރޭސި ސަރުކާރުގެ ބައެއް އޮފިޝަލުން ދިއައީ ފަލަސްތީނާއި މެދު މަޝްވަރާކުރަމުންނެވެ. އަދި އިނގިރޭސި ސަރުކާރުގެ އޮފިޝަލުންގެ އެއްބާރުލުން ލިބޭނެކަމުގެ ފުރިހަމަ ޔަގީންކަންދިނެވެ. މިގޮތުން ހަނގުރާމައިން ކާމިޔާބު ލިބިއްޖެނަމަ މެދުއިރުމަތި އަދި ފަލަސްތީނުގެ އަމަން އަމާންކަން ބެލެހެއްޓުމަށް އިނގިރޭސިން ހަވާލުވާނެކަމަށް ކަނޑައެޅިއެވެ.
ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމަ އަދި އަރަބި ދާޚިލީ ހަނގުރާމައިން ވެސް ނާކާމިޔާބުވެ އުޘްމާނީ ޚިލާފަތުގެ ބާރު އެއްކޮށް ކެނޑި އިނގިރޭސިންގެ ބާރުގެ ދަށަށް ފަލަސްތީނު ދިޔައެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޒަޔަނިސްޓުން އެމީހުންގެ މަސައްކަތަށް އެތަކެއް ފަސޭހައެއްވެ ކާމިޔާބުގެ ކުލަވަރުތައް ފެންނަންފެށިއެވެ.
ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޒަޔަނިސްޓުން ދިއައީ އެބައި މީހުންގެ ޕްރޮޕެގެންޑާ ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ފަތުރަމުންނެވެ. އެގޮތުން ފަލަސްތީނަކީ ފަޅު ޤައުމެއް ކަމާއި އަދި ބަޔަކު އުޅުނަސް އެބައިމީހުންނަކީ ކުދިކުދި ގަބީލާތަކަށް ނިސްބަތްވާ ދަނޑުވެރިންކަމުގައި ވާހަކަ ފެތުރިއެވެ. އިނގިރޭސި ކެބިނެޓުގެ ގިނަ އޮފިޝަލުން ވެސް ޤަބޫލުކުރަމުން އައީ މި ދޮގު ޕްރޮޕެގެންޑާތަކެވެ. އެބައިމީހުންގެ މި ނުބައި ރޭވުމަށް އިތުރު ބާރެއް ލިބިގެން ދިއައީ “ލޮއިޑް ޖޯޖް” އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ ބޮޑުވަޒީރެއްގެ ގޮތުގައި ހަމަޖެއްސުމުންނެވެ. ފަލަސްތީނާއި މެދު މާބޮޑު މަޢުލޫމާތެއް އެނގިފައިނެތުމާއިއެކުވެސް ބޮޑު ވަޒީރު ޔަހޫދީންނަށް ހަމްދަރުދީވެ އެބައިމީހުންގެ މަސައްކަތަށް ވަރަށް ބޮޑު އެއްބާރުލުމެއްދިނެވެ.
ނުނިމޭ
ލިޔުންތެރިޔާގެ ފުރަމަލަ
- މުނިއަވަސްގެ ޑެޕިއުޓީ އެޑިޓަރ އިބްރާހިމް ޚަލީލްގެ ޚާއްޞަ ދާއިރާ ތަކަކީ ދީނީ، އިޖްތިމާޢީ އަދި އަދަބިއްޔާތެވެ. ކަރަންޓް އެފެއާޒަކީވެސް އޭނާ ފަރިތަ ދާއިރާއެކެވެ.
މި ލިޔުންތެރިޔާގެ ބައެއް އެހެން ލިޔުންތައް
- 24 ޖެނުއަރީ 2024ރިޕޯޓްބަރުދަން އިތުރުވާން ހާސްދުވަސް، ލުއިކުރަން އެއްދުވަސް!
- 28 ޖޫން 2020ޚަބަރުކާނިވާ ސަރަޙައްދުގައި ޕާރކިންގ ޒޯނެއް ހެދުމަށް އެތަން ހުސްކުރުމަށް އަންގައިފި
- 27 ޖޫން 2020ޚަބަރުމާލޭ މަސް މާރުކޭޓު އަލުން ހުޅުވަނީ
- 27 ޖޫން 2020ޚަބަރުމުއްދަތު ހަމަވެފައިވާ އައިޑީ ކާޑަށް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދެވޭ މުއްދަތު އިތުރުކޮށްފި
