އާދަމް ޙުސައިން (އަޅުގަނޑު ގެ ކާފަ) ގެ ވާހަކަ
މުޙައްމަދު އަމީންގެ ދައުރުގައި ކޮންމެ ރަށެއްގައިވެސް ރަށު މަދަރުސާއެއް ހުރެއެވެ. އަދި ބައެއް އަވަށްތަކުގައި އަވަށު މަދަރުސާވެސް ހުރެއެވެ. މަދަރުސާތަކުގެ ފަހު އިމްތިޙާނުން އެންމެ ރަނގަޅު ނަތީޖާ ހޯދާ ދަރިވަރަށް ލ. ދަނބިދޫގައި ހުންނަ އަތޮޅު މަދަރުސާގައި ސަރުކާރުގެ ޚަރަދުގައި ކިޔެވުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބެއެވެ.
މިގޮތުން އެއް އަހަރު މިފުރުޞަތު ކާފައަށްލިބުނެވެ. (އޭގެ އަނެއް އަހަރު އެ ފުރުޞަތު ލިބުނީ އިދުރީސްއަށެވެ. އެޔާއިޖެހިގެން އައިއަހަރު އެފުރުޞަތު ލިބުނީ ކާފަގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ކޮއްކޮ މޫސާ ޙުސައިންނަށެވެ.)
އާދަމް ޙުސައިން ފޮޓޯ: އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު (ވާޑް)
އޭރު ހައްދުންމަތީގެ ވެރި ރަށަކީ ދަނބިދޫއެވެ. އެމަދަރުސާގެ އިސް މުދައްރިސަކީ ފޮނަދޫ ޢަބްދުލްކަރީމް ކަލޭފާނު އެވެ. އެ މަދަރުސާގައި ކިޔަވައިދޭ މާއްދާތަކުގެ ތެރޭގައި ދީނިއްޔާތު، ހިސާބު، ޢަރަބި ތާނަ ލިޔުން، މައުލޫދު، ކަށުކަމާކެމި ފަދަ މާއްދާތައް ހިމެނެއެވެ. ދަނބިދޫއަށް ދިޔުމުގެ ކުރިން ކާފަ ލައި އުޅުނީ ނިދާ ކަންނޭލުގެ ފޮތި ގުޅުވައިގެން ފަހާ މުންޑެވެ. ދަނބިދޫ މަދަރުސާއަށް ދިޔުމުން ރީތި މުންޑަކާއި ހުދު ގަމީހެއްލިބުނެވެ. މީގެއިތުރުން ދަނބިދޫގައި އުޅޭ ކިޔަވާކުދިންގެ ކެއުމުގެ ކަންތައްތައްވެސް ސަރުކާރުން ހަމަޖައްސައިދީފައި ހުންނަނީ ވަރަށް ފުރިހަމަކޮށެވެ. މިގޮތުން ކާފަ ދަނބިދުއަށް ދިޔައިރު ކާޑުބަލިޖެހި ހަށިގަނޑު ވަރަށް އަނަރޫފަކޮށް ހުރިކަމުގައިވިޔަސް، ދަނބިދޫން އައިއިރު ހުރީ ރޫފަ ރަނގަޅުވެ، ކުޑަކޮށް ފަލަކޮށެވެ. އެފަހަރު ކާފައާއި އެއްކޮށް ގަމުން އެއްވަނައަށް ހޮވިގެން ދަނބިދުއަށް ކިޔަވަންދިޔައީ ގަމު މުކުރިމަގު މުދިންގޭ އަޙުމަދެވެ. އޭރު އުފެދުނު ރަޙްމަތްތެރިކަން އަދިއަދަށްދާންދެންވެސް ވަރަށް ބަދަހިކަމާއިއެކު އެބައޮތެވެ.
ދަނބިދޫ ސްކޮލަރޝިޕްގެ މުއްދަތަކީ އެއްއަހަރު ދުވަހެވެ. އެކަމަކު މިމުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އިސްވެ ދެންނެވުނު މާއްދާތަކުން ވަރަށް ބޮޑު އެއްޗެއް ދަރިވަރުންނަށް އެނގެއެވެ. ޢަރަބި ބަހުން ދީނީތަޢުލީމު ހާޞިލުކުރާއިރު ބައެއް ޓެކްސްޓްތަކާއި ކުދި ފޮތްތައް (މުތޫންތައް) ހިތުދަސްކުރާފަދައިން އޭރުގެ ދަރިވަރުން ދިޔައީ ދީނިއްޔާތު ފޮތްބައި ހިތުދަސްކުރަމުންނެވެ.
ކިޔަވައި ނިމގެން ރަށަށް އެނބުރި އައުމަށްފަހު ބައެއް މީހުންނަށް ހިސާބުޖަހައިދީ އުޅުނެވެ.
ކައްދޫ އެއަރޕޯޓް ހެދުން
ކައްދޫ އެއަރޕޯޓް ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން
ކައްދޫ އެއަރޕޯޓް ހެދުމަށްޓަކައި އެންމެ ފުރަތަމަ މަސައްކަތު ދިޔަ މީހުންގެ ތެރޭގައި އަޅުގަނޑުގެ ކާފަ ހިމެނެއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކާފަމެންގެ މަސައްކަތަކަށްވީ 2 ބައްތެއްޔާއި 2 ބޮއްކުރާ ބަނުމެވެ. އެއީ ގާ އުފުލުމަށްޓަކައެވެ. އެއަށްފަހު މަސައްކަތު ގުރޫޕަށް 100 އެއްހާ މީހުން އިތުރުވެ، އެމީހުންގެ މަސައްކަތަކަށްވީ ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ކާފަމެން ބަތް ބޮއްކުރާތަކާއި ބައްތެލިތަކުގައި ފަރަށް ގޮސް ގާ ނެގުމެވެ. މިގޮތުން ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް 16 ބައްތެލި ގާ ކާފަމެން ކައްދުއަށް ލެފިއެވެ. އޭރު މުޅި ކައްދޫ ވަށައިގެން ކަހަލަ ގޮތަކަށް އޮތީ މުޅިން ގާ ފުންޏެވެ. އެއަށްފަހު ދެން ފެށުނީ ގާ ތަޅައިގެން ރަންވޭ ހެދުމުގެ މަސައްކަތެވެ.
ހުޅުލެ އެއަރޕޯޓު ހެދުމުގެ މަސައްކަތް
ހުޅުލެ އެއަރޕޯޓު ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގައި މާލޭގެ މީހުންނެކޭ އެއްފަދައިން އަތޮޅު ތެރޭގެ ރައްޔިތުންވެސް ބައިވެރިވިއެވެ. މިގޮތުން އޭރު ދިޔައީ ކޮންމެ އަތޮޅަކުން 90 މީހުންގެ ގުރޫޕެއް ނަގައި، އެމީހުން ވަކި އުސޫލެއްގެ ދަށުން ހުޅުލޭ އެއަރޕޯޓު ހެދުމުގެ މަސައްކަތަށް ފޮނުވަމުންނެވެ. މިގޮތުން ލ. އަތޮޅުން ފޮނުވި ގުރޫޕުގައި ކާފައާއި ކާފަގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ކޮއްކޮ މޫސާ ޙުޞައިންވެސް ހިމެނުނެވެ. ކާފަމެން ދިޔަ ދުވަސްވީ ވަރަށް ވިއްސާރަ ދުވަހަކަށެވެ. އެކަމަކު އެދުވަހު ކާފަމެންނާ ހަވާލުކުރެވުނު ގޮޅިއަށް ގާއަޅާ މަސައްކަތް ނިންމާލީ ވަރަށް ހަލުވި ސުޕީޑުގައެވެ. އެދުވަހު ކާފަމެންނާ ވާދަކުރި އެހެން ހުރިހާ އަތޮޅަކަށް ވުރެންވެސް ކުރިންނެވެ. އޭރު މަސައްކަތުގައި ފޯރި އިތުރުކުރުމުގެ ގޮތުން ދިޔައީ ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އެންމެ ރަނގަޅަށް މަސައްކަތްކުރާ ގުރޫޕަށް އިނާމު ދެމުންނެވެ. އެދުވަހު އެންމެ ރަނގަޅަށް މަސައްކަތްކުރި ގުރޫޕަކަށް ހޮވުނީ ހައްދުންމަތީގެ ގުރޫޕެކެވެ. ދެން ހަވާލުކުރެވުނު މަސައްކަތަކީ ރަންވޭއާއި ދިމާ މެދުގައި އޮތް 100 އެއްހާ ފޫޓުގެ ދިގުމިނުގެ ކުއްޅަވައްފަލެއް ވެލިގާ އަޅާ ފޮރުވާލުމެވެ. މި މަސައްކަތްވެސް ކުރީ އަތޮޅުތަކުގެ މެދުގައި ވާދަވެރި ރޫޙެއްގައެވެ. އިސާހިތަކު ޖޯޝާއި ފޯރީގައި މަސައްކަތްކޮށް މޭމައްޗާ ހަމައަށް ކިސަޑު ހުރި ޗަސްބިން ވެއްޔާއި ގާ އަޅައި ހިއްކާލައިފިއެވެ. ބޮޑެތި ވެލި ގޯނި ކޮނޑުމަތީގައި އުފުލަމުން ދިޔައިރު ވަރުބަލިކަމުގެ އެއްވެސް އިޙްސާސެއް އެމީހުންނަށް ނުކުރެވޭ ކަހަލައެވެ. ކޮންމެއަކަސް، މި މަސައްކަތުންވެސް އެދުވަހު އެއްވަނައަށް ދިޔައީ ކާފަމެންގެ ޓީމެވެ.
ހުޅުލޭ އެއަރޕޯޓް ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ މަންޒަރު އޭރުގެ ރައީސް ބައްލަވައިލައްވަނީ
އަޅުގަނޑުގެ މުނިކާފަ މާކަނާ ހުސޭނު ދިރިއުޅުމަށްޓަކައި ކުރި މަސައްކަތަކީ ވަޑާންކުރުމެވެ. މުނިކާފަގެ ތިން ފިރިހެން ދަރިންވެސް އާމްދަނީ ހޯދުމަށްޓަކައި ދިޔައީ އެކި މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. މިގޮތުން އަޅުގަނޑުގެ ބައްޕަ ފަރާތު ކާފަ، އަލްމަރްހޫމް އަލީ ޙުސައިން ކުރަމުންދިޔައީ ފަންގެ ވިނުމުގެ މަސައްކަތެވެ. ދެން އަޅުގަނޑުގެ މަންމަ ފަރާތު ކާފަ، އާދަމް ޙުސައިން ކުރަމުންދިޔައީ ރުއްއެރުމުގެ މަސައްކަތާއި ބަނބުކެޔޮ ލަކުޑި ކީހުމުގެ މަސައްކަތެވެ. ކާފައާއި އެއްބަނޑު އެއްމެ ހަގަށް ހުރި އަލްމަރްހޫމް މޫސާ ޙުސައިން އަކީ ރޭނުމާއި ގައު ނެގުންފަދަ މަސައްކަތްތަކަށް ކުޅަދާނަ މީހެކެވެ. މިގޮތުން އާއިލާގެ އެންމެން ކާންބޯންކުރާ މަސައްކަތުން އުފައްދާ ތަކެތި މާލޭގެ ބާޒާރުގައި ވިއްކުމަށް އާއިލާގެ ފަރާތުން މާލެ ގޮސް އުޅުނީ ކާފަ އާދަމް ޙުސައިންނެވެ. މިގޮތުން ކޮންމެ މަހަކު އެއްފަހަރުހެން މާލެދެއެވެ. މިގޮތުން މާލެދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު 4 ހަންދަރުގެ ދަރު ހުޅުލޭ އެއަރޕޯޓަށް ގެންދެއެވެ. އެއީ ހުޅުލޭގެ ރަންވޭ ހެދުމަށްޓަކައި ތާރު ކެއްކުމުގެ މަސައްކަތްކުރާ މީހުންނަށް އެހީވުމުގެ ގޮތުންނެވެ. މި ހުރިހާ ދަރެއް ކެނޑުމުގެ މަސައްކަތުގައި ކާފަގެ ބޭބެއާއި ކޮއްކޮ މޫސައާއި އަދި އަންހެން ކޮއްކޮ ޚަދީޖާ ޙުސައިން ވެސް ދިޔައީ ބައިވެރިވަމުންނެވެ. ކާފަމެންނެކޭ އެއްގޮތަށް އޭރު އަތޮޅު ތެރޭގެ ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު ދިޔައީ މިފަދައިންވެސް ހުޅުލޭގެ މަސައްކަތަށް އެހީތެރިވަމުންނެވެ. މިގޮތަށް މާލެދާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެތަކެއް ހަންދަރެއްގެ ދަރު ހުޅުލެއަށް ގެންދަމުން ދިޔައީ ބަދަލުގައި އެއްޗެއް ލިބޭތީއެއްނޫނެވެ. އެކަމަކު އޭރު ކާފަމެން އެ މަސައްކަތްކުރަމުންދިޔައީ ޚާލިސް ހިތަކާއިއެކު ޤައުމީ ލޯބީގައެވެ. ޤައުމީ ޖޯޝުގައެވެ.
އިސްވެ ދެންނެވި ފަދައިން، ކާފަމެން ހުޅުލޭ މަސައްކަތު ދިޔަ ދުވަހު މަސައްކަތްކުރީ ބޯވާރޭގައެވެ. މަސައްކަތް ނިންމާލުމަށްފަހު، ރަށަށް އެނބުރި އައިތަނާހެން ކާފަގެ ކޮއްކޮ މޫސާ ވަރަށް ގަދަ ހުމެއްލިއެވެ. މި ބަލިމަޑުކަމުގައި މޫސާ ޙުސައިން (އަޅުގަނޑުގެ ދޮންބޭބެ) ގާތްގަނޑަކަށް 6 މަސް ދުވަހު އުޅުނެވެ.
މޫސާ ޙުސައިން ގެ ފުއްޕާމޭ ހަލާކުވުން
އެއްދުވަހަކު ފުވައްމުލަކު ދޯންނެއް ބޯފެން އެރުވުމަށްޓަކައި ފޮނަދޫފަޅުގައި ބަނދަރުކުރިއެވެ. މި ޚަބަރުލިބިގެން ކާފަ އެ ދޯންޏަށްގޮސް ބޭސްވެރިކަން ދަންނަ މީހެއް އެދޯނީގައި ހުރިތޯ އެހުމުން އެ ދޯނިން ފުވައްމުލަކު މީހެއް ފޭބިއެވެ. އޭނަގެ ބުރުސޫރަ ފޮނަދޫ ޙުސައިން ޙަބީބުގެ ބައްޕަ އަޙުމަދުއާ ވަކިވެސް ނުވާ ކަމަށް ކާފަ ބުންޏެވެ. ކޮންމެއަކަސް މިމީހާ ދޯނިން ފައިބައިގެންއައިސް ދޮންބޭބެ މޫސާގެ ޙާލަތާއި، ބަލިވީ ގޮތާއި އަދިވެސް މިކަހަލަ އެތައް ކަމެއް ބެލިއެވެ. އަދި ދޮންބޭބެ ގެ ބުރަކަށީގަޔާއި މޭމަތީގެ އެކި ތަންތަންކޮޅުގައި ވަކި ގޮތަކަށް ޖަހާ، ޑޮކުޓަރުން ބަލާ ފަދައިން ކަންތައްތަކެއް ބެލުމަށްފަހު ބުންޏެވެ. ދޮންބޭބެގެ ފުއްޕާމޭ އެ އޮތީ މުޅިން ފާރުވެފައެވެ. އަދި އަވަހަށް ފަރުވާ ނުދެއްވިއްޖެނަމަ، ދޮންބޭބެ ނިމިހިނގައިދާނެ ކަމަށް ބުންޏެވެ. އެކަމަކު ތިމަންނައަށް މި ދަތުރުވަރީގައި މިރަށުގައި މަޑުކުރެވެން ނެތްކަމާއި ރަށުން ލިބެން ހުރި ފަރުވާއެއް ވީހާވެސް އަވަހަށް ކުރުމަށް އެންގިއެވެ. ދެން ކާފަމެން ސަންޕާފުޅު (ފޮނަދޫގައި ދިވެހިބޭސްވެރިކަން ކުރުމުގައި އެއްމެ ފުންނާބު އުސް މީހާ) ގެނެސް ދޮންބޭބެ ގައިގައި ބޭސްގަނޑުތައް އަޅަން ފެށިއެވެ. މިގޮތުން ދޮންބޭބެ މި ބަލިން ސަލާމަތްވީ ވަރަށް ގިނަ ދުވަހު ސަންޕާފުޅު ލައްވާ ބޭސްކުރުމަށްފަހުގައެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ ކާފަ ވަޒީފާއިން މުސްކުޅިކުރެއްވުމާއެކު، އެކަމާއި ދެރަވިއެވެ. އެކަމަކު ކަމެއް ނެތިފައި ގޭގައި ހުރުމަކީ ކާފަ ކުރާހިތްވާ ކަމެއްނޫނެވެ. މިގޮތުން ރަށުގެ ވަލުތެރޭގައި ކެޔޮ ނިރު އިންދަންފެށިއެވެ. އަދި ވަލުހިނގާންވެސް ފެށިއެވެ. ވަރަށް ގިނަ ފަތްކެޔޮ އިންދިއެވެ.
ލިޔުންތެރިޔާގެ ފުރަމަލަ
މި ލިޔުންތެރިޔާގެ ބައެއް އެހެން ލިޔުންތައް
