މިއީ އަލިބެގެ ދެ އުފެއްދުންކަން އެނގޭތަ؟

♬♫♪♩ ހަލީމާ ނެތްހޭ ކާލަން ކަރުހަކުރު
ނެތީހޭ ރޫސިހާ ބަތާ މޮޅު ގަރުދިޔަ
ހަލީމާ ނެތްހޭ ކާލަން ކަރުހަކުރު
ހުރިއްޔާ ދޭށޭ މިރުހާ ކާއްޓާ ކޮށްލާށޭ ކުޅި ♩♪♫♬
މިއީ ހަމަ ގައިމުވެސް 1990ގެ އަހަރުތަކުގެ ދިވެހި މިއުޒިކު އަޑުއަހައި އުޅުނު މީހުން ދަންނާނެ ލަވައެކެވެ. މަޝްހޫރުވި ފޯރިގަދަ، ސަޅި ލަވައެކެވެ. ލަވައިގެ ނަމަކީ ‘ދިވެހި ކެއުން’ ކަމަށް ލަވަ އުފެއްދި ‘ނެއިބާރސް ބޭންޑް’ އަދި ލަވައިގެ އަޑުގެ ވެރިޔާ ބުނެއެވެ.

ނެއިބާރސް ބޭންޑުން ޅޮހިފުށި ރިޒޯޓްގައި މި ލަވަ ކުޅެފައިވާ ވީޑިއޯއަކުން ލަވައިގެ ތެރެއަށް އިތުރަށް ފީނައިލުން ކިހިނެއްވާނެ ހެއްޔެވެ؟

އަނެއްކާވެސް ހަމަ އެ ދުވަސްވަރުގެ މަޝްހޫރު ލަވައެކެވެ. ހިތްގައިމު، ލޯބީގެ ލަވައެކެވެ. އަމިއްލަ ދިވެހި ރާގެކެވެ. ލަވައިގެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއްހެން ކޮށްފައިވަނީ އަލިބެއެވެ.

♬♫♪♩ ލޯބިވެވިދާނެބާ، ފޯދި ހެދިދާނެބާ
ލޯ ނުދެކިދޭ ހިތާމޭ، ޖާނުދެވިދާނެބާ ♩♪♫♬

މި ހިތްގައިމު ލަވައިގެ އަސްލާއި ނަސްލު ގިނަ ބަޔަކަށް އޮޅިފައި އޮތުމަކީވެސް އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ގިނަ ބަޔަކަށް މި ހިތްގައިމު ލަވަ އެނގެނީ މަޝްހޫރު ލަވަކިޔުންތެރިޔާ ޢާޢީޝާތު ޢިނާޔާގެ ލަވައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ނަމަވެސް، މި ލަވަ އުފެއްދުމުގައި އަލިބެގެ ހިއްސާ ވަރަށް ބޮޑެވެ. ޒާހިދު ލިޔުނު ލިރިކްސްއަށް މި ހިތްގައިމު ރާގު ހެދީ ޢަލީ މޫސާ (އަލިބެ) އެވެ. ކޮމްޕޯޒްކުރީ ބޭންޑްގެ ހުރިހައި މެންބަރުން ވެގެންނެވެ.

މުނިއަވަސް އިން ކްލަބްހައުސްގައި ކުރިއަށް ގެންދާ “ޚަބަރު / ކޯދު: އިންޑެޕްތު ނިއުސް ޓޯކް”ގައި ޢަލީ މޫސާއާ ދިމާވީ މީގެ ފަސްވަރަކަށް ރޭގެ ކުރިންނެވެ. ޕެނަލަށް ގެނެސް ވާހަކަދައްކައިލީ އަލިބެގެ އަމިއްލަ މަޢުލޫމާތުގައި ‘ލަވަކިޔުންތެރިއެއް، ލަވަ ލިޔުންތެރިއެއް، ކޮމްޕޯސަރެއް’ މި ތަންކޮޅު ލިޔެފައި އޮއްވާ ފެނިގެންނެވެ. ވާހަކަދައްކައިލުމުން އެނގުނީ މި ކޮއްޓައިލެވުނީ ވަޅުޖެހި ހިރަފުސްއަރާފައިވާ މިއުޒިކީ ދާއިރާގެ ޖަވާހިރެއްގައި ކަމެކެވެ. ޢެ ޝޯވގައި އަލިބެގެ އުފެއްދުންތައް އިއްވައިދިނެވެ. ލައްކަ ގިނަ ވާހަކަވެސް ހިއްސާކުރިއެވެ. ތަފްޞީލަކަށް ދާން ވެއްޖެނަމަ ލިޔާނެ ވާހަކަ ހުސްނުވާނެއެވެ.

ބައިސްކޯފުގައި އަލިބެގެ ވަރަށް ހިތްގައިމު މަސައްކަތްތަކެއް ރިލީޒްކޮށްފައި ހުރިކަން އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެނގުނީވެސް އަލިބެގެ ވާހަކަތަކުންނެވެ. ހައިވަކަރު އޮޑި ނަންވެޔޭ ބުނަނީ ތެދެއްކަން އަލިބެގެ މަސައްކަތްތަކާއި އުފެއްދުންތެރިކަމާ އަޅައި ބަލާފައި އަލިބެގެ ފަންނުވެރިކަމުގެ ހިލަމެއްހައި ހިސާބުވެސް މީޑިއާއަކުން ފެންނާން ނެތުމުން ޔަގީންކޮށްދީފިއެވެ. އަލިބެއަކީ އާދައިގެ ލަކުޑީގެ މިއުޒިކީ އޮޑިއެއް ކަމަށް ހީވެ، ނަންނުވެ އޮތަސް، އަލިބެއަކީ މިއުޒިކީ ފަންނުގައި ވަރުގަދަ ހައިވަކަރު އޮޑިއެއްކަން ހަމަ ގަައިމުވެސް އޭނާގެ އަމިއްލަ އުފެއްދުންތައް އަޑުއަހައިލުމުން އެނގެއެވެ.

އަލިބެއަކީ ކާކު؟

އަލީ މޫސާ ނުވަތަ އަލިބެއަކީ ލަވަކިޔުންތެރިއެކެވެ. ލަވަ ލިޔުންތެރިއެކެވެ. މިއުޒީޝަނެކެވެ. ކީބޯޑިސްޓެކެވެ. ގިޓަރިސްޓެކެވެ. ރާއްޖޭގެ މުނިފޫހިފިލުމުގެ ދާއިރާގައި އޭނާ ވަނީ 25 އަށްވުރެން ގިނަ އަހަރު ޚިދުމަތްކޮށްފައެވެ. އަދި މިހާރުވެސް ޚިދުމަތްކުރަމުން އަންނަ އަލިބެއަކީ މި ދާއިރާގެ އެކްސްޕާޓެކެވެ.

މިއުޒިކީ ދާއިރާއަށް އޭނާ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅު އެޅީ ފުރާވަރުގެ ދުވަސްވަރު އޭނާގެ ގާތް ރަހުމަތްތެރިއެއްގެ އެހީގައި ގިޓާ ކުޅުމުގެ ތެރެއިންނެވެ. ކާމިނީގޭ މުޙައްމަދު ޒާހިދު އުފެއްދި “ޓްވެންޓިއަތު ސެންޗަރީ ބީސީ” ބޭންޑްގައި އަލިބެގެ ރައްޓެހިންނާއެކު މަސައްކަތްކުރަން ފެށިއެވެ. އެއީ އޭރުގެ މަޝްހޫރު ‘ބީސީ ބޭންޑް’ އެވެ.

އޭގެ ފަހުން، 1980ގެ އަހަރުތަކުގެ ފަހުކޮޅުގައި ކާމިނީގޭ މުޙައްމަދު ޒާހިދު އުފައްދައިދިން “ނެއިބަރޒް” ބޭންޑްގައިވެސް އޭނާގެ ރަހުމަތްތެރިންނާއެކު މަސައްކަތްކުރިއެވެ. މި ބޭންޑް އުފެއްދީ ރިޒޯޓް މިއުޒިކް ކުޅުމަށެވެ. ހުރިހައި ވައްތަރެއްގެ މިއުޒިކް ކުޅުމަށް އުފެއްދި މި ބޭންޑުގެ ޚާއްޞަ ދާއިރާއަކީ ރެގޭ މިއުޒިކެވެ. މާލެ އަތޮޅުގެ ހުރިހައި ރިޒޯޓެއްގައާއި ކައިރީ ހުރި އެހެން ބައެއް ރިޒޯޓްތަކުގައި އަލިބެ އޭނާގެ ބޭންޑާއެކު މިއުޒިކް ކުޅުނެވެ.

ރިޒޯޓް މިއުޒިކަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހިންގަމުން އައި މި ބޭންޑުން އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ލަވަތަކެއް ނުވަތަ އަލްބަމެއް ނެރުމަށް މަސައްކަތްކުރާނެ
ވަގުތެއް ނުލިބުނެވެ. ނަމަވެސް މިނިވަން 25ގެ ކުލަގަދަ ރަސްމިއްޔާތުގައި ރާއްޖޭގެ ހުރިހައި ބޭންޑަކުން އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ހުށައެޅުމެއް ގެނެސްދިނުމަށް ސަރުކާރުން އެދުމުން ނެއިބަރޒް ބޭންޑުން އެމީހުންގެ ފުރަތަމަ އަމިއްލަ ލަވަތަކެއް އުފެއްދި އެވެ. އެގޮތުން ‘ހޭލާ ކެޔޮޅު ހޭލާ’، ‘ލޯބިވެވިދާނެބާ’، ‘އާދޭ ދާން’ ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ‘ނޫރޭ މި ލޯބި’ ލަވައިގެ ކަވަރ އެއްވެސް އުފެއްދިއެވެ.

އޭގެ ފަހުން އެ ބޭންޑު ވުޖޫދުގައި އޮތީ މަދު އަހަރުތަކެއް ވާންދެނެވެ. ބޭންޑުގެ މެންބަރުން އެކި ދިމަދިމާއަށް ގޮސް ބޭންޑް އުވުނެވެ. ނަމަވެސް ހޮބީއެއްގެ ގޮތުން ސޯލޯ އާޓިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި މިއުޒިކްގެ ތެރޭގައި އައު ކަންކަން ދަސްކޮށް އަލިބެގެ އަމިއްލަ އުފެއްދުންތައް އުފައްދަން ފެށިއެވެ.

މިއަދު އަލިބެއަކީ އޭނާގެ އަމިއްލަ މިއުޒިކް ރެކޯޑިން ސްޓޫޑިއޯއެއް ހިންގަމުން އަންނަ މިއުޒީޝަނެކެވެ. ކުރިން އޭނާ ހިއްސާވެ ރެކޯޑްކޮށްފައިވާ ލަވަތައް ފަހުގެ ޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކޮށްގެން އަލުން ރެކޯޑްކުރަން ފެށިއެވެ.

އަލިބެގެ ލަވަކިޔުމުގެ ހުނަރު އިތުރަށް ތަރައްގީކުރުމަށް ވޮއިސް ޓްރޭނިންގ ކޯސްތަކެއް ހެދިއެވެ. ތާޖުއްދީނު ސްކޫލުގެ ދަރިވަރުން އިންޓަރ ހައުސް ލަވަ މުބާރާތްތަކަށް ތައްޔާރުކޮށްދިނުމުގައި އެ ސްކޫލާއެކު އަލިބެ މަސައްކަތްކުރިއެވެ.

މިއުޒިކީ ދާއިރާގައި އަލިބެއަށް އެންމެ ބޮޑު އިންސްޕިރޭޝަނެއް ލިބެނީ ވެޓެރަން އާޓިސްޓު އަދި އެމެރިކާގެ ލިޖެންޑަރީ އެކްޓަރ އަދި މިއުޒީޝަން އެލްވިސް ޕްރިސްލީ، ރެގޭ މިއުޒިކްގައި އެންމެ މަޤްބޫލު އެއް އާޓިސްޓު، ޖެމެއިކާއަށް އުފަން ބޮބް މާލީ، އެމެރިކާގެ މަޝްހޫރު ލަވަކިޔުންތެރިޔާ އަދި ލަވަ ލިޔުންތެރިޔާ ޑޮން ވިލިއަމްސްގެ ފަރާތުންނެވެ. ބޮލީވުޑުން އަލިބެގެ އެންމެ މަޤްބޫލު ފަންނާނަކީ އިންޑިއާގެ އެންމެ ކުޅަދާނަ ލަވަކިޔުންތެރިޔާ މުޙައްމަދު ރަފީ އެވެ. ރާއްޖެއިން ތަޢުފީޤް އާއި މަހްމޫދާ ޝަކީބު އެވެ.

“އުފާވެރި ޢީދު” ލަވައިގެ އޯޑިއޯ މަސައްކަތް މިއީވެސް އަލިބެގެ ސަތޭކަ އިންސައްތަ ހިމެނޭ މަސައްކަތެކެވެ. ވީޑިއޯ ނެގުމުގައި ބައިވެރިވީ ކުރީގެ ‘ނެއިބަރޒް ބޭންޑް’ގެ ޑްރަމަރެއް ކަމަށްވާ އަޙްމަދު ރަޝީދު އާއި ކީބޯޑިސްޓް މުސްތަފާ އެވެ. ވީޑިއޯ ނަގައިދިނީ ޓީވީ މޯލްޑިވްސްގެ ކެމެރާމަނެއް ކަމަށްވާ ހަމްޒަތު އެވެ. ވީޑިއޯ އެޑިޓްކުރީ އަލިބެއެވެ.

އަދިވެސް އަލިބެގެ މިއުޒިކީ މަސައްކަތް މެކުހަށް ޖަހާފައި

މުނިއަވަސްއިން ކްލަބްހައުސް ގައި ކުރިއަށްގެންދާ ‘ޚަބަރު / ކޯދު: އިންޑެޕްތު ނިއުސްޓޯކް’ ޝޯވގައި އަލިބެގެ ލަވަތައް އިއްވައިލީ ދެހާހުގެ އަހަރުތަކާ ހަމައަށް އަންނަންދެން ރާއްޖޭގައި އެންމެ ގިނަ މިއުޒިކް އަލްބަމްގެ ރެކޯޑިން/މިކްސިން އަދި މާސްޓަރިން ހެދުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވި ޢީސާ ޝަރީފްގެވެސް ހާޒިރުގައެވެ. އަލިބެގެ ލަވަތައް އަޑުއަހައިފައި ޢީސައަށް ވެސް ބުނެލެވުނީ ލަވަތައް ވަރަށް ހިތްގައިމު ކަމަށެވެ. މިއުޒިކާއި ލަވަތަކުގެ ޅެންތައްވެސް ސަޅި ކަމަށެވެ. ކުރުކޮށް ބުނާނަމަ ޢީސަގެ ތަޢުރީފު އަލިބެއަށް އޮއްސައިލިއެވެ.

އަލިބެގެ ދެ އަލްބަމްގެ ކަވަރ

އަހަރުމެންނަށް އަލިބެ އިއްވައިލީ އޭނާ އެންމެ ފަހުން ރިލީޒްކޮށްފައިވާ “ރޮއްވާލި ހުވަފެން” އަލްބަމާއި “ކާބަފައިން” އަލްބަމްގެ ލަވަތަކާއި ކުރިން އޭނާ ނެރެފައިވާ ބައެއް ލަވަތަކެވެ. ހުރިހައި ލަވަތަކެއްގެ ހުރިހައި މަސައްކަތެއް ކޮށްފައިވަނީވެސް އަލިބެ އަމިއްލައަށެވެ.

އަލިބެގެ “ރޮއްވާލި ހުވަފެން” ބައިސްކޯފަށް ރިލީޒްކުރީ 31 އޯގަސްޓް 2020ގައެވެ. ޖުމްލަ 09 ލަވަ ހިމެނޭ މި އަލްބަމްގައި ހުރީ އަލިބެ އުފައްދާފައިވާ ނިކަން ހިތްގައިމު އަމިއްލަ ރާގުތަކެކެވެ. އަމިއްލަ ޅެންތަކެވެ. މިއުޒިކަކީ އަޑުއަހައިލަން ފަސޭހަ މިއުޒިކެކެވެ. މި އަލްބަމްގައި “ލޯބިވެވިދާނެބާ”ގެ އައު ވާރޝަން އެއްވެސް ހިމެނެއެވެ.

މި އަލްބަމުގައި ހިމެނޭ ލަވަތަކުން ‘އޭ މިފަރާތް ބަލަމާ’ އާއި ‘ސިއްރުން ބެލީ’ ލަވައަށް އިޝާރާތްކުރަމުން އަލިބެ ބުނީ މި ލަވަތަކާއި އޭނާގެ ގިނަ ލަވަތައް ހަދާފައިވަނީ ފިލްމަކަށް ލެވޭގޮތަށް ވިސްނުން ބަހައްޓައިގެން ކަމަށެވެ.

“ވަރަށް ރީތިކޮށް ކަޕްލް ޑާންސް ކުރެވޭ ލަވައެއްވެސް އިންނާނެ. އެއީ ‘ވާރޭ ތެރެއިން’. އެއީ ތްރީ ފޯރ ބީޓަށް ހަދާފަ އިން ލަވައެއް.” މި އލަބްމުން އަލިބެއަށް އެންމެ ހިތްގައިމު ލަވަތަކަށް އަލިއަޅުވައިލަމުން ބުންޏެވެ.

އަލިބެ ބުނީ ލަވަ ހެދުމުގެ ކުރިން އޭނާ ލިޔެލަނީ ކުރު ވާހަކައެއް ކަމަށާ، ލަވައިގެ ޅެން ހަދަނީ އެ ވާހަކައަށް ބިނާކޮށް ކަމަށެވެ. އަލިބެ މިގޮތަށް ލަވަ ހަދަނީ ފިލްމަކަށް ވިޔަސް އަދި ލަވައަށް ވީޑިއޯއެއް ހެދުމަށްވިޔަސް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތަށް ލަވައެއް ހެދޭނީ މިގޮތަށް ލަވަ ހެދުމުން ކަމަށް އަލިބެ ގަބޫލުކުރާތީ އެވެ.

12 ނޮވެމްބަރު 2020ގައި ބައިސްކޯފަށް އަލިބެ ރިލީޒްކޮށްފައިވާ “ކާބަފައިން” އަލްބަމްގައިވެސް ހުރީ ހިތްގައިމު ލަވަތަކެކެވެ. 10 ލަވަ ހިމެނޭ މި އަލްބަމުގައި ތަފާތު ރަހަތަކުގެ މިއުޒިކް ހިމެނޭއިރު ދިވެހި ރެގޭ މިއުޒިކްވެސް ހިމެނެއެވެ. ލަވައަކަށް ދޫނުކުރާނެ ލަވަތައް ހުރި މި އަލްބަމުން މުނިއަވަސްގެ ޝޯވގައި އަލިބެ އިއްވައިލި “ދިވެއްސެކޭ ބުނާތީ” މިއީ ވަރަށް އާދަޔާޚިލާފު އިހުސާސްތަކެއް ކުރުވާ ހިތްގައިމު ލަވައެކެވެ.

“ކާބަފައިންގަ މިއީ ހަމަ ޤައުމީ ލަވަތަކެއް. މިހާރުގެ މީހުން ހަދާފަ ހުންނަ ލަވަތަކާ ތަފާތުގޮތެއް ހުންނާނެ މީގަ ލިރިކްސްގަ. މުޅިން އައު ޚިޔާލުތައް އެއަށް ވައްދާފަ ހުންނާނެ.” ކާބަފައިން އަލްބަމުގެ ވާހަކަ ދައްކައިލަމުން އަލިބެ ފާހަގަކުރިއެވެ.

ޅެންވެރިކަމާ އަދަބީ ފަންނުގެ ތެރެއަށް އަލިބެއަށް ވަދެވުނީ އޭނާ ވަރަށް ކުޑައިރު އިންޑިޔާގައި ކިޔަވަން ހުރި ދުވަސްވަރު އުފެދުނުގެ ޝަޢުޤުވެރިކަމުގެ ތެރެއިން ކަމަށްވެސް އަލިބެ ފާހަގަކުރިއެވެ. އަލިބެގެ ލަވަތަކާއި މިއުޒިކްގައި ދިވެހީންނަށް އެންމެ ކަމުދާ ބޮލީވުޑްގެ ލަވަތަކުގެ އިހްސާސް ހުންނަނީ އެހެންވެގެން ކަމަށްވެސް ވެދާނެއެވެ.

އަލިބެ ފަދަ ޚިދުމަތްތެރި، ހުނަރުވެރި ފަންނާނެއްގެ ހުނަރުވެރިކަން އާއްމުނުވެ އޮތީ ކީއްވެ؟

މިއީ މުނިއަވަސް އިން ގެނެސްދެމުން އަންނަ ‘ޚަބަރު / ކޯދު: އިން-ޑެޕްތު ނިއުސް’ ގައި އަލިބެއާ ދިމާވި ފަހުން ހަމަ ކޮންމެ ރެއަކުވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދައްކައިލެވޭ ވާހަކައެކެވެ. މި ސުވާލުގެ ސީދާ ޖަވާބެއް ނޭނގުނަސް، އެނގޭ ކަމަކީ އަލިބެއަކީ އާދަޔާޚިލާފު، މޮޅު ހުނަރުވެރި ފަންނާނެއް ކަމެވެ. ރާއްޖޭގައި އޯޑިއޯ ރެކޯޑިން މަސައްކަތުގައި 30އަށް ވުރެން ގިނަ އަހަރު ހޭދަކޮށްފައިވާ ޢީސާ ޝަރީފް ފާހަގަކުރަނީ އަލިބެގެ ހުނަރުވެރިކަން ދިވެހިންނަށް އެނގެން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. މިކަމަށްޓަކައި އަލިބެގެ ލަވަތަކުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ ލަވައެއް ނުވަތަ ދެތިން ލަވައެއްގެ ވީޑިއޯ ތައްޔާރުކޮށް އާއްމުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. ޗެނަލްތަކާޢި އޮންލައިންތަކަށް މި ވާހަކަތައް ގެންނަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.

ލިޔުންތެރިޔާގެ ފުރަމަލަ

އަޙްމަދު ރަޝީދު
އަޙްމަދު ރަޝީދު
ހުރިހައި ދާއިރާއެއްގެ ލިޔުންތައްވެސް މުނިއަވަސްގެ ފައުންޑަރ އަދި ޗީފް އެޑިޓަރ ލިޔާނެއެވެ.

ގުޅުންހުރި ލިޔުން: