| MUNIAVAS

އިރުވައި މޫސުމުގައި ދިޔަރެހަށް ރާޅާއިއެކު އައިސް ބީއްސާލާ މަޑުނޫކުލައާއި ދަނބުކުލައަކަށްދާ ވަރަށް ރީތި ކުޑަކުޑަ ޖަނަވާރެއް ދުށިންހެއްޔެވެ؟ ފިރުއައުނުމުދާ (ޖެލީ ފިޝް) ވެސް ގޮނޑުދޮށަށް ލައްގާ މޫސުމުގައި މިދެންނެވި ކުޑަކުޑަ ޖަނަވާރުވެސް ފެންނާނެ އެވެ. ގިނިރޮދި ނުވަތަ ގިނިރޯށި ގެ ނަމުން ދިވެހިބަހުން ނަން ދެވިފައިވާ މި ޖަނަވާރަކީ ފިރުއައުނުމުދާ އާއިލާ ގެ މެންބަރެއް ނޫނަސް އެއާއި ވައްތަރު ސިފަތަކެއް އެކުލެވޭ ޖަނަވާރެކެވެ. ‘ޕޯޗްގީޒް މޭން އޮ ވޯރ’ ގެ ނަމުން މިއަށް އިނގިރޭސި ބަހުން ނަން ދީފައިވަނީވެސް މި ޖަނަވާރުގެ ސިފައާއި ބައްޓަމަށް އަދި ނުރައްކާތެރިކަމަށް ބަލާފައެވެ.

ކަނޑުގައި ދިރިއުޅޭ އެކިއެކި ޖަނވާރުތަކުގެ ތެރެއިން އެއްމެ ވިހަގަދަ ޖަނަވާރަކީ ގިނިރޮއްޖޭ ބުނުމުން ހައިރާން ވެދާނެ އެވެ. ގިނިރޮދި ނުވަތަ ‘ޕޯޗްގީޒް މޭން އޮ ވޯރ ‘(ސައިންޓިފިކް ނަން: ފައިސާލިއާ ފައިސަލިސް) އަކީ ‘ސިފޮނޮފޯރ’ ގެ ނަމުން ނަން ދީފައިވާ ގްރޫޕް ގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޖަނަވާރެކެވެ.

ގޮނޑުދޮށަށް ލައްގާފައިވާ ގިނިރޮއްޖެއް

ގިނިރޮދީގެ ހަށިގަނޑުގައި މައިގަނޑު ހަތަރު ބައެއް ހިމެނެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ބަޔަކަށް ވަރަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ވަކި މަސައްކަތެއް ޚާއްޞަކުރެވިފައި ވެއެވެ. ފެންމަތީގައި އެސޮރު އޮތުމަށް، ޝިކާރަކުރުމަށް، ކެއުމަށް އަދި ދަރިމައިވުމަށް ހަށިގަނޑުގައި ޚާއްޞަކުރެވިފައިވާ ގުނަވަނެއް މަސައްކަތް ކުރެއެވެ.

މި ކުޑަކުޑަ ޖަނަވާރަށް އިނގިރޭސި ބަހުން ނަން ދެވިފައިވަނީ 18 ވަނަ ޤަރުނު ގައި ޕޯޗްގީޒުންގެ ހަނގުރާމަވެރި މަނަވަރުތައް އޭގެ ރިޔާތައް ނަގާފައި ހުންނައިރު އެހުންނަ ބައްޓަމާއި ވައްތަރުކޮށް މިސޮރުގެ ހަށިގަނޑު ހުންނާތީ އެވެ.

ގިނިރޮދީގެ ފައިތަކުގެ ދިގުމިނުގައި އެވަރެޖްކޮށް 30 ފޫޓް ހުރިނަމަވެސް 165 ފޫޓް ދިގު ފައި ހުންނަ ގިނިރޮދިވެސް އުޅޭ

ގިނިރޮދީ ގައި ފުއްޕާހަމެއްހެން ނޫކުލަ ނުވަތަ ދަނބު، ފިޔާތޮށި ކުލައަށް ހުންނަ ބައިގެ ސަބަބުން އެސޮރުމެން ފެންމަތީގައި އުފުލައެވެ. ފެންމަތީގައި އޮންނަ މިދެންނެވި ބައިގެ ދަށުން ފެނުތެރޭގައި ހުންނާނީ އެސޮރުމެންގެ ދިގު ފައިތަކެވެ. ރޮއްޖެއް ގޮތަށް ހުންނަ މި ފައިތަކުގެ ދިގުމިނުގައި އެވަރެޖްކޮށް ހުންނަނީ 30 ފޫޓެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ގިނިރޮދީގެ ފައިތައް 165 ފޫޓް ދިގުކޮށްވެސް ހުރެއެވެ. ގިނިރޮދީ ގެ ނުރައްކާތެރި ވިހަ ހިމެނެނީ މި ފައިތަކުގައެވެ. އެއީ ލޮލަށް ނުފެންނަހާ ކުދިކުދި ވަށްކޮށް ހުންނަ ކެޕްސޫލް ތަކަކާއި، ބުޅިކޮށް ހުންނަ ހިމަ ހޮޅިތަކެއްގައި ހުންނަ ވަރަށް ވަރުގަދަ ވިހަ އެއްގެ ސަބަބުންނެވެ. މި ވިހަ ބޭނުންކޮށްގެން މޫދުގައި ދިރިއުޅޭ ކުދިކުދި މަހާއި ‘ކްރަސްޓޭޝިއަންސް’ ނުވަތަ ހަރުތޮށި ހިމެނޭ ޖަނަވާރު އެއްކޮށް ވައު (ޕެރަލައިޒް) ކޮށްލެވެ އެވެ. އަދި މިއީ އިންސާނުންގެ ހަށިގަނޑަށްވެސް ވަރަށް ވިހަ އެއްޗެކެވެ. ހަންގަނޑުގައި ޖެހުމުން ދިލަނގައި، ހިރުވައި ފިތްގަނޑުތަކެއް ނަގައެވެ.