ތައާރަފް

ދުނޑިއަލުވި ދުނިޔެއަށް ތަޢާރަފްވެގެން އައިސްފައިވަނީ އެމޭޒޯނިޔާ ސަރަޙައްދުންނެވެ. މިހާރު ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ކަންކޮޅުތަކެއްގައިވެސް ހައްދަމުން ގެންދާ މިބާވަތަކީ ދުނިޔޭގެ 800 މިލިޔަން މީހުންގެ މައިގަނޑު ކާނާގެ ގޮތުގައި ހިމެނިފައިވާ ބާވަތެކެވެ. ކޮންމެ ކަހަލަ ފަސްގަނޑެއްގައިވެސް މާއުނދަގޫކަމެއްނެތި ހައްދާލެވޭ މިބާވަތް އުފެއްދުމަށް މާބޮޑު ހޭދައެއް ކުރަން ނުޖެހުމަކީ ކުދި އަދި މެދުފަންތީގެ ދަނޑުވެރިންގެ މެދުގައި މިބާވަތް މަޤުބޫލުވާ އެއް ސަބަބެވެ.

 

މުޑުވައް ޚިޔާރުކުރުން

އެހެން ބާވަތްތަކާއި ޚިލާފަށް ދަނޑިއަލުވި މުޑުވައް ކުރަނީ ގަހުގެ ދަނޑިގަނޑު ރޯކޮއްގެންނެވެ. ކުރިން ހައްދަމުން ދިޔަ ދަނޑިއަލުވި ގަސްތަކުން ދަނޑި އަލުވި ކޮނުމަށްފަހު އެގަސްތައް ގާތްގަނޑަކަށް 1 ފޫޓު ދިގުމިނުގައި ބުރިބުރި ކޮއްލުމަށްފަހު ރޯކޮށް ހުއްޓާ އިންދަން ބޭނުންވާ ސަރަޙައްދުގައި އަލުން އިންދާނީއެވެ. ރަނގަޅު މުޑުވަކެއް ޚިޔާރު ކުރުމަށްޓަކައި މުޑުވައް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ގަހުން ލިބިފައިވާ ދަނޑިއަލުތްވަކީ ބޭންކުރައްވާ ފަރާތްތަކުން ގަޔާވާފަދަ ސިފަތަކެއް ހުންނަ ދަނޑިއަލުއްވެއްކަން ޔަޤީން ކުރަންވާނެއެވެ.

މުޑުވައް ޚިޔާރުކުރަނީ ގަހުގެ ދަނޑިގަނޑު ބޭނުންކޮށްގެން

މިގޮތުން ބަލަންޖެހޭ ސިފަތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިންމު އެއްސިފަޔަކީ މާބޮޑެތި ޕްރޮސެސް ކުރުންތަކަކާއި ނުލާ ފަސޭހަކަމާއެކު ރޯފިލުވާލައިގެން ކެވޭ ވައްތަރުގެ މުޑުވަކަކަށްވުމެވެ. ބައެއް މުޑުވައްތަކަކީ އޭގައި ހިތި ރަހައެއް ހުރުމުގެ ސަބަބުން ގިނަވަގުތު ވަންދެން ފެނުއަޅާފައި ބަހައްޓައިގެން އަދި ވަރަށް ގަދަޔަށް ކައްކައިގެން ބޭނުންކުރެވޭ މުޑުވައްތަކެކެވެ. މީހުން އެންމެ ބޮޑަށް ބަލައިގަންނަ ދަނޑިއަލުވީގެ މުޑުވަކަކީ އޭގައި މީރު ފޮނި ރަހައެއް އެކުލެވޭ، ފަސޭހަ ކަމާއެކު ރޯފިލުވާލައިގެން ބޭނުންކުރެވޭ މުޑުވައް ތަކެވެ.

 

ވިޔަފާރީގެ އުޞޫލުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ ތެރޭގައި ދަނޑިއަލުވި ހެއްދުމަށް ގަސްތު ކުރައްވާނަމަ މުޑުވަކަށް ޚިޔާރުކުރާ ގަހުން ފައިބާ ދަނޑިއަލުވީގެ ބޮޑު މިނާއި، ދަނޑިއަލުވި ފޭބުމަށް ނަގާ މުއްދަތު ކުރުވުމާއި އާންމުކޮށް ޖެހޭ ބަލިތައް ޖެހުން ދުރު، ރަނގަޅަށް ހެދިފައިވާ ޞިއްހަތު ރަނގަޅު ގަހަކުން ނަގާ މުޑުވަކެއްކަން ޔަޤީންކުރުން މުހިންމެވެ.

 

ރާއްޖޭގައި އާންމުކޮށް ހައްދާ މުޑުވައްތަކުން 10 މަހާއި 12 މަހާއި ދެމެދުގެ މުއްދަތެއްގައި ހާވެސްޓްކުރެވޭނެއެވެ.

 

ބިންތައްޔާރުކުރުން

ދަނޑުއަލުވި ހައްދަން އެންމެ ރަނގަޅީ ފަސޭހައިން ފެންހިނދޭ ގިނައިން ކަޅުފަސް ހިމެނޭ ސަރަހައްދުތަކެވެ. ދަނޑިއަލުވި ދަނޑެއް އެޅުމަށް ބިމެއް ޚިޔާރު ކުރައްވާނަމަ ފާއިތުވީ 1 އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެބިމުގައި ހައްދަމުން ގެންދިޔަ ބާވަތްތަކާއި ދިމާވި ފަނިފަކުސާއާއި ބަލިތަކުގެ މައްސަލަތައް ރަނގަޅަށް ދިރާސާކޮއްލަންވާނެއެވެ. ޚިޔާރު ކުރާ ބިމުގައި ކުރިން ހައްދަމުން ގެންދިޔަ ގަސްތަކަކީ ދަނޑިއަލުވީގެ އާއިލާއަށް ނިސްބަތްވާ ބާވަތެއްނަމަ ދިމާވަމުން އައި ފަނިފަކުސާ އަދި އެހެނިހެން މައްސަލަތަކީ ދަނޑިއަލުވި ހައްދަމުންދާއިރުވެސް ދިމާވެދާނެ މައްސަލަތަކެއް ކަމަށް ބެލެވޭނަމަ އެބިމެއް ޚިޔާރުކުރުން ރަނގަޅެއްނޫނެވެ.

 

ގަހަށް ބޭނުންވާ ތަފާތު މިނެރަލްތަކުން މުއްސަނދިވެފައިވާ ބިންގަނޑެއްގައި ދަނޑިއަލުވި އިންދައިފިނަމަ ގަސް ވަރުގަދަޔަށް ހެދި ގަހުގެ ދިފާއީ ނިޒާމު ވަރުގަދަވެގެންދާނެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެގަސްތަކަށް ޖެހޭ ބަލިތައް މަދުވެ ގަހުން ލިބޭ އާމްދަނީ އެތައް ގުނައަކަށް އިތުރުވެގެންދާނެއެވެ.

ފަސޭހައިން ފެންހިނދޭ، ކަޅުފަސް އެކުލެވޭ ސަރަޙައްދަކީ ދަނޑިއަލުވި ހައްދަން އެންމެ ރަނގަޅު ސަރަޙައްދު

ގާތްގަނޑަކަށް 6-8 ފޫޓަށް ހެދޭ މިގަސް އިންދާނީ އެއްގަސް އަނެއް ގަހާއި ދެމެދު ގާތްގަނޑަކަށް 2 ފޫޓު ދުރު މިނުގައެވެ. ގަހުގެ މޫގަނޑު ރަނގަޅަށް ފެތުރުމަށް އެހީތެރިވުމަށާއި ދަނޑިއަލުވި ފައިބާ ފުރިހަމަވުމަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން ގާތްގަނޑަކަށް ދޮޅުފޫޓުގެ ވަޅުގަނޑަކަށްވާގޮތަށް 1 ފޫޓު ފުންމިނުގައި ފަސްގަނޑު ޖަހާލަންވާނެއެވެ. ބެޑެއް ތައްޔާރު ކުރާނަމަ ދެބެޑުގެ ދެމެދުން ދެފޫޓު ދޫކުރުމަށްފަހު ދޮޅުފޫޓުގެ ބޯޑުތަކެއް ހަދާލާށެވެ. ބެޑުތައް ނުވަތަ ވަޅުތައް ފަސްގަނޑު ޖަހަމުންދާއިރު ބޮޑެތި ގަލާއި އަކިރި އަދި ކުނިފަދަ އެއްޗެތި ހުރިނަމަ ވަކިކޮއްލާށެވެ. މިފަދަ އެއްޗިހި ފަސްގަނޑުގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ނަމަ ދަނޑިއަލުވީގެ ސިފަ އައިބުވުމާއި ފުރިހަމައަށް ބޮޑުވުމަށް ހުރަސްއެޅޭނެއެވެ.

 

ގަސްތަކަށްޖެހޭ ބަލިތައް

ދަނޑިއަލުވި ގަސްތަކަށް ގެއްލުންދޭ ސޫފާސޫފީގެ ތެރޭގައި ލީބަގް، ހުދުކޫޑި، ސްކޭލް، މައިޓް ހިމެނެއެވެ. ގަސްތަކަށް އާންމުކޮށްޖެހޭ ބަލިތަކުގެ ތެރޭގައި ކަސާވާ މޮޒައިކް، ކަސާވާ ބެކްޓީރިއަލް ބްލައިޓް، ކަސާވާ އެންތްރެކްނޯސް އަދި ކަސާވާ ބަޑް ނެކްރޯސިސް ހިމެނެއެވެ. އިސްވެ ދެންނެވުނު ހުރިހާ ބަލިތަކަކީ އަދި ގެއްލުންދޭ ސޫފާސޫފީގެ މައްސަލަތަކަކީ ރާއްޖޭގައި ދަނޑިއަލުވި ހައްދަމުންދާއިރު އާންމުކޮށް ދިމާވާ މައްސަލަތަކެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖޭގައި ދަނޑިއަލުވި ހައްދާއިރު ދިމާވާ މައިގަނޑު މައްސަލަޔަކީ އުދުހޭ ހުދުކޫޑިއާއި ސްކޭލްސް، ވައިރަސް އަދި މިލީބަގްގެ ސަބަބުން ދިމާވާ މައްސަލަތަކެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ބޮޑެތި ދަނޑުތައް އަޅައިގެން ދަނޑިއަލުވި ހައްދަން ފަށާއިރު ބަލިން ދިފާއުވުމަށް އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅުތައް ނާޅައިފިނަމަ އިސްވެދެންނެވުނު ބަލިތައް އާންމުވާން ފެށުމަކީ އެކަށީގެންވާކަމެކެވެ.

ކަސާވާ މޮޒައިކް ބަލި ޖެހިފައި

ބަލިތަކުން ރައްކާތެރިކޮށް ގަސްތައް ހެއްދުމަށްޓަކައި ކުރިން އެދަނޑެއްގައި ހައްދަމުން ގެންދިޔަ ގަސްތަކަށް ޖެހުނު ބަލިތައް ރަނގަޅަށް ދެނެގަނެ އެދަނޑެއްގައި ބައްޔެއް ނޫޅޭކަން ޔަޤީންކުރުމަށްފަހު ގަސްތައް އިންދުން ރަނގަޅެވެ. އަދި ޚިޔާރު ކުރާ ބިމަކީ ފަސްގަނޑު މުއްސަނދި ބިމަކަށް ވުމަކީވެސް ބަލިތައް ޖެހުން ދުރުކޮށް ޞިއްޙަތު ރަނގަޅު ގަސްތަކެއް ހެއްދުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެ ކަންކަމެވެ.

 

މީގެ އިތުރުން ޤަވާއިދުން ދަނޑުތެރެ ސާފު ކުރަމުން ގެންދިއުމަށާއި ފަސްގަނޑު މުއްސަނދިކޮށް ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކައި ހިކިފަތްފަދަ ފީވެ ހަލާކުވާފަދަ ތަކެތި ދޭތެރެދޭތެރެއިން ބިންގަނޑަށް އަޅަމުން ގެންދަންވާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ވާރޭނުވެހި ގިނަދުވަސްވާނަމަ މަދުވެގެން ހަފްތާއަކު ދެފަހަރު ގަސްތަކަށް ފެންޖަހާލުން ރަނގަޅެވެ.

 

މަސްދަރު: މިނިސްޓްރީ އޮފް ފިޝަރީޒް އެންޑް އެގްރިކަލްޗަރ

 

ލިޔުންތެރިޔާގެ ފުރަމަލަ

ރަން ގަލަން
ރަން ގަލަން
މުހިންމު ބޭނުންތެރި ލިޔުންތައް އެކިއެކި ވަޞީލަތް ތަކުން ނަގައިގެން، ލިޔުމުގެ އަސްލު މުސައްނިފް ލިޔުއްވި ލިޔުމެއްކަން އެނގޭ ގޮތަށް 'ރަން ގަލަން' ޕޯސްޓް ކުރާނެ އެވެ.

ގުޅުންހުރި ލިޔުން: